Niet iedereen met Alzheimer krijgt dementie

Corrie de Koning • February 8, 2019

Paradigma shift

Lang niet iedereen met Alzheimer krijgt dementie! 29 januari 2019

Even opfrissen

Omdat ik per 1 januari 2019 werd benoemd als programmamanager Netwerk Dementie Zaanstreek Waterland, besloot ik mijn kennis m.b.t. dementie goed op te gaan frissen. Ik werk nu zo’n 15 jaar niet meer als praktiserend fysiotherapeut in de ouderenzorg en ben benieuwd naar de nieuwe inzichten. Ik doe mezelf het boek "Dementiewijs" van Paul Jansen cadeau en schrik me meteen rot als ik het uitpak. Wat een pil! Maar ik ga een studieweekje tegemoet, dus dat komt goed uit.

Nieuwe definitie van dementie

Medisch gezien bestaat de diagnose dementie niet meer sinds 2013. In de vijfde versie van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) wordt de nieuwe term: Neurocognitive Disorder geïntroduceerd . We spreken van dementie als sprake is van een blijvende geheugenstoornis plus afname van ten minste één cognitieve functie:

Taal begrijpen of gebruiken (afasie)

Motorieke uitvoering (apraxie)

Herkenning objecten (agnosie)

Uitvoerende functies (plannen, organiseren, probleemoplossend denken, abstract denken)

Visueel ruimtelijke vaardigheden

Aandacht, concentratie, denksnelheid

Sociale vaardigheden

Controle over gedrag in een mate die een significante beperking geven in het sociaal of beroepsmatig functioneren vergeleken met het vroegere niveau van functioneren voor een periode langer dan 6 maanden

Bovendien spreken we niet meer van dementie als ziekte, maar als syndroom (immers een combinatie van klinische verschijnselen/ symptomen).

Waar ik al bekend mee was, was het uitsluiten van depressie en delirium, maar Paul Jansen stelt terecht dat ook normaal ouder worden en MCI (Mild Cognitive Impairment) uitgesloten moeten worden. Dat lijkt me een terechte aanvulling

Mijn paradigmashift

Figuur: Naar Paul Jansen, door Corrie de Koning- van Heeren


Mijn paradigma was tot nu toe dat dementie een verzamelnaam was voor een aantal ziektes, waaronder als de meest voorkomende mensen met de ziekte van Alzheimer.

Maar die paradigmashift vindt al vroeg in het boek plaats (blz. 26-28). Simpel gezegd: Alzheimer kon heel lang alleen door middel van autopsie vast gesteld worden. De aanleiding om dat onderzoek te doen was er alleen als iemand dementie gekregen had en overleed.

Bij toeval werd in de “Religious Orders Study”en het “Rush Memory and aging Project”ontdekt dat een aanzienlijk aantal oudere nonnen bij leven zeker geen dementie hadden , maar door autopsie gebleken zeker wel Alzheimer hadden! Volgens de “90+ Study”heeft 40 % van de onderzochte groep de indicatie Alzheimer, zonder dementie te hebben!


By corrie.de.koning April 3, 2020
View this email in your browser Coronavirus COVID 19 Zowel privé, als in het werk heeft deze tijd een grote impact op ons allen. Ik hoop dat jullie hierin een weg kunnen vinden en dat alles op alles wordt gezet om mensen met dementie en hun mantelzorgers te steunen èn het risico op besmettingen zoveel mogelijk te beperken. Dagbestedingen zijn gesloten of zetten de begeleiding individueel voort en de thuiszorg beperkt zich tot minimaal contact. Ouderen wordt gevraagd binnen te blijven. Er ontwikkelen zich allerlei ondersteunende initiatieven, maar wie doet wat? In deze Nieuwsbrief vind je een aantal ondersteunende initiatieven, zowel per Gemeente als landelijk en waar mogelijk de instanties die nu al vraag en aanbod bij elkaar brengen (per Gemeente). Tevens vind je de rol van de casemanager dementie terug (juist tijdens de Corona maatregelen) en hoe zij te bereiken zijn. Verder zijn in onze regio, dankzij ongelooflijke goede samenwerking de zogenaamde Corona units gerealiseerd en is er een huisartsenpost met isolatiespreekuur gerealiseerd. Laat me graag weten als je informatie voor de volgende Nieuwsbrief hebt. Deze kan zo snel als noodzakelijk uitkomen. Communicatie helpt! Ondersteuning Corona periode Regio Zaanstreek Waterland Luisterend oor Alzheimer Café; 06-18 21 68 84 bereikbaar op werkdagen tussen 12.00 uur en 14.00 uur of per e-mail zaanstreek-waterland@alzheimer-nederland.nl RSWP, alle Gemeenten behalve Zaanstad Landsmeer, Samen Meer, 020- 484 41 90, maandag t/m vrijdag 10:00 – 16:00 uur Matchen vraag en aanbod: Beemster, RSWP, 0299 820 397, boodschappen, maandag t/m woensdag 09.00 - 12.00 uur of per e-mail wonenplusbeemster@rswp.nl Edam Volendam, NL voor elkaar ; in onderzoek. RSWP, 0299- 32 31 01, boodschappen, hond uitlaten, klein tuinonderhoud , maandag-vrijdag: 09.30 - 12.00 uur, of per e-mail wonenplusedamvolendam@rswp.nl Landsmeer, RSWP, 020- 482 26 05, boodschappen, telefooncirkel, ma, di, do, vrij 09:30 – 12:30 uur of per e-mail wonenpluslandsmeer@rswp.nl Oostzaan, RSWP/SHO, 06-58 82 50 40 of per e-mail oostzaan@rswp.eu Purmerend Clup Welzijn, 0299- 48 06 30, match hulpvraag en -aanbod , maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 16.00 uur of via de website . Stichting Present Purmerend, via www.nietalleen.nl of per e-mail info@presentpurmerend.nl . RSWP via telefoon 0299-42 63 64, boodschappen, telefooncirkel, maandag-vrijdag: 09.00-12.00 uur of per e-mail wonenpluspurmerend@rswp.nl Wormerland en Wormerveer, Dienstencentrum RSWP, 075-641 96 68, boodschappen, maaltijdbezorging, telefooncirkel , maandag - vrijdag van 9.30 tot 12 uur of per e-mail info@dcwormerland.nl Zaanstad, Zaankanters voor elkaar 075-206 00 10 en de sociale wijkteams Landelijk Hulp bij praktische zaken Het Rode Kruis: 070-44 55 888 voor een luisterend oor, praktische tips en hulp bij het online boodschappen doen . De Helpdesk Welkom Online: 088-344 2000 voor ouderen met digitale vraagstukken zoals videobellen, contact via social media, spelletjes spelen met anderen , laatste informatie over het Coronavirus? Op werkdagen te bereiken van 9:00 uur tot 17:00 uur. Thuisgekookt: 06-83447197 buren die voor elkaar koken (ook voor zorgverleners!) en de richtlijnen in acht nemen. Vraag en aanbod via de website. Ouderenbond ANBO en examinatoren CBR: 0348-466666 boodschappen via de boodschappenhulp . Luisterend oor, levensvragen De luisterlijn : 0900-0767 voor iedereen dag en nacht beschikbaar voor een luisterend oor. De Zilverlijn: 088-344 2000, belservice voor senioren van het Nationaal Ouderenfonds. Ouderen die zich aanmelden voor de Zilverlijn, krijgen wekelijks een telefoontje van een vrijwilliger. Aanmelden via de website of via het hierboven genoemde telefoonnummer. Ook vrijwilligers kunnen zich aanmelden. Het Humanistisch verbond: 020-521 9011, lifeline voor levensvragen. Ga in gesprek met een humanistisch geestelijk verzorger, een professionele gesprekspartner die je steunt bij levensvragen. Van 23 maart t/m 6 april Ma t/m vrij 10:00 - 12:00. Mantelzorglijn: 030-760 6055 voor vragen over mantelzorg en het coronavirus, advies of luisterend oor. Ma t/m vrij 9.00 tot 16.00 uur: Buiten deze openingstijden is de telefoon doorgeschakeld naar de Luisterlijn. Ouderenbond ANBO: 0348-466666 voor een luisterend oor en algemene vragen over het coronavirus. Hier zijn ook Turks en Marokkaans sprekende vrijwilligers actief. Corona De Ouderen-Infolijn: 030-3400 600, een speciale telefoonlijn van seniorenorganisatie KBO-PCOB. Voor alle vragen (van ouderen) over corona: Ma t/m vrij van 9.00 tot 17.00 uur. Coronavirus COVID-19 en casemanagement Het Coranavirus grijpt om zich heen. Wat betekent dat voor de cliënten, mantelzorgers en de mensen in de zorg, zoals de casemanagers dementie (CMD), praktijkondersteuners huisartsen (POH's), wijkverpleegkundigen, huisartsen etcetera en welke afspraken worden er gemaakt in de regio? Mantelzorgers ervaren, om verschillende redenen, een drempel tot opname; het steunsysteem om hun heen is nu van extra groot belang. De crisis is zo onverwacht gekomen dat veel zaken nog onduidelijk zijn. Bijvoorbeeld wie de regie heeft en wie welke taak oppakt. Vanuit het Netwerk Dementie Zaanstreek Waterland hebben we de visie dat de inzet van CMD belangrijk blijft en beschikbaar en mogelijk moet blijven. De coördinatie voor de cliënten met dementie ligt bij de CMD. Zij houden de vinger aan de pols en zoeken nu meer dan ooit lokaal samenwerking en afstemming. Het is belangrijk dat er contact/verbinding blijft met de cliënt en de familie door regelmatig (minimaal wekelijks) te bellen. Ook beeldbellen is daarin een mooie optie. We vinden het belangrijk dat het aanvragen van CMD ook in deze tijd gestimuleerd wordt, en doorgaat, ook al zal het kennismakingsgesprek telefonisch moeten plaatsvinden. Casemanagers van Evean kunnen worden bereikt via Tel. 0900 9897 of E-mail casemanagementdementiezaanstreekwaterland@evean.nl Casemanagers van Parnassia kunnen worden bereikt via Tel. 088 358 03 90 (Zaanstreek) of Tel. 088 358 03 00 (Waterland). Casemanagers van De Zorgcirkel kunnen worden bereikt via Tel. 088 55 99 500 of E-mail cmdementie@zorgcirkel.com COVID-19 units en HAP Purmerend De Samenwerkende zorgorganisaties in de regio Purmerend hebben twee COVID-units geopend. Op de afdelingen worden voornamelijk oudere corona patiënten uit de hele regio verpleegd Dijklander ziekenhuis De huidige GRZPLUS afdeling kortdurend herstel in het Dijklander Ziekenhuis is volledig vrijgemaakt om maximaal 14 coronapatiënten op te kunnen nemen. Deze patiënten zijn medisch gezien klaar in het ziekenhuis, maar hebben nog langer de tijd nodig om te herstellen. Doel van deze plekken is om het ziekenhuis te ontlasten, zodat zij de opnamecapaciteit kunnen behouden om weer acute patiënten op te kunnen nemen. Zorgcirkel Meeuwvleugel In de Meeuwvleugel, vlak naast Zorgcirkel Jaap van Praaghuis, is een COVID-unit ingericht met ruimte voor in totaal 38 patiënten. Het gaat hierbij vooral om nog zelfstandig wonende ouderen, ook die met dementie, die niet direct in het ziekenhuis opgenomen hoeven te worden maar wel meer zorg en ondersteuning nodig hebben dan de thuiszorg op dit moment kan bieden aan coronapatiënten. Met speciaal vervoer van het Rode Kruis worden deze mensen tijdelijk naar De Meeuwvleugel gebracht. Zaanstad Evean heeft een COVID-unit binnen Recura ingericht.voor 14 corona patiënten en kan uitbreiden naar 28. Huisartsenpost met isolatiespreekuur De Veiligheidsregio, het Rode kruis, de Huisartsen Zaanstreek Waterland, Defensie, Spurd en vrijwilligers hebben samen gewerkt zodat de huisartsenzorg gecontinueerd kan worden bij een mogelijk flinke toename van het coronavirus. Uiteraard worden alle vervolg stappen goed afgestemd met de ketenpartners: huisartsen, ZMC en Dijklander ziekenhuis. April 2020, Jaargang 1, Editie 2 Je ontvangt deze Nieuwsbrief, omdat je op enige manier betrokken bent bij het Netwerk Dementie Zaanstreek Waterland. Indien je geen prijs stelt op deze Nieuwsbrief, kun je jezelf eenvoudig onder aan de Nieuwsbrief uitschrijven. Mocht je deze Nieuwsbrief interessant vinden voor een collega, ben je vrij om deze Nieuwsbrief door te mailen. Je collega kan zich indien gewenst inschrijven (ook onder aan deze Nieuwsbrief), Corrie de Koning- van Heeren Programmamanager Netwerk Dementie Zaanstreek Waterland Het Kernteam De vaste leden van het Kernteam zijn: Corrie de Koning- van Heeren, programmamanager, corrie.dekoning@netwerkdementie-zw.nl Anja Hoekstra, casemanager Evean, ahoekstra@evean.nl Anja Niggebrugge, leidinggevende casemanagement Zorgcirkel, ah.niggebrugge@zorgcirkel.com Caroline Janssen, beleidsmedewerker WMO Landsmeer, c.janssen@landsmeer.nl Dianne van der Breggen, Kennisspecialist Zaanstad, d.breggen@zaanstad.nl Katinka de Lang, Mantelzorgregisseur Purmerend, CH.deLang-Ronde@purmerend.nl Leonie Boor, Beleidsmedewerker sociaal domein Edam Volendam, l.boor@edam-volendam.nl Marije van ’t Hof, Zorgmanager, m.vanthof@pennemes.nl Nicole de Reuver (en huisarten), Projectcoördinator ouderen SEZ, n.dereuver@zorggroepsez.nl Stefan Muller, Senior beleidsmedewerker ouderen Purmerend, sth.muller@purmerend.nl Thea de Graaf, Leidinggevende bedrijfsvoering Parnassia, Thea.deGraaf@parnassia.nl Wim Koppers, Cliëntbehartiging Alzheimer, w.koppers@alzheimervrijwilligers.nl Copyright © 2020 Netwerk Dementie Zaanstreek Waterland, All rights reserved. You are receiving this email because you opted in via our website. Our mailing address is: Netwerk Dementie Zaanstreek Waterland Tarwestraat 27 Purmerend, 2 1446 CA Netherlands
By Corrie de Koning April 13, 2019
VPT succesvol bij mensen met dementie
By Corrie de Koning April 12, 2019
Dementie 2 anno 2019
More Posts